EKSPERYMENTY!
Czy jest ktoś kto ich nie lubi?
Doświadczenia dają nam wiele radości, a przy okazji uczą ciekawych oraz nowych rzeczy. Eksperymenty pobudzają naturalną ciekawość dziecka, nawet dorośli je uwielbiają.
Jakiś czas temu przedstawiałyśmy podstawowe informację o wodzie. Jednak wiadomo, że suche informacje uciekają bardzo szybko z naszej głowy. 

Dlatego my proponujemy doświadczenia!

Chcemy aby dzieci zapamiętały, że woda występuje w trzech stanach? 

Wystarczy, że przedstawimy im to poprzez proste eksperymenty, które można wykonać nawet w domu.

Prawie wszystkie substancje mogą przechodzić z jednego stanu skupienia w inny. Rozróżnia się następujące przejścia fazowe wody :

• ze stanu stałego w ciekły - topnienie
• ze stanu ciekłego w stały - krzepnięcie
• ze stanu ciekłego w gazowy - parowanie
• ze stanu gazowego w ciekły - skraplanie
• ze stanu stałego w gazowy - sublimacja
• ze stanu gazowego w stały - resublimacja

Propozycje aktywności:
 

Lód - STAN STAŁY

Warto jest z dziećmi zastanowić się nad tym czy zamrożona woda będzie zajmowała tyle samo objętości co woda w postaci płynnej? Oto w jaki sposób można to sprawdzić:

1)      do butelki/ szklanki/ słoika wlewamy wodę do pełna

2)       Przykrywamy pojemnik folią aluminiową (by woda się nie wylała).

 

3)      Gotowy słoik z wodą wkładamy do zamrażalki.  (notujemy temperaturę panującą w zamrażalniku)

 

4)      Gdy woda zamarznie, zdejmujemy folię aluminiową i obserwujemy różnicę.

Okazja do rozmowy na temat procesu - krzepnięcia

Gdy temperatura wody obniży się do 0°C, rozpoczyna się zamarzanie – przemiana wody w stanie ciekłym w lód, czyli wodę w stanie stałym. Zmianę stanu skupienia z ciekłego na stały nazywamy krzepnięciem. Po zamarznięciu woda zajmuje więcej miejsca niż w stanie ciekłym (zwiększa swoją objętość)

Co się dzieje z lodem w dodatniej temperaturze? (proces topnienia)

Potrzebne będą nam: 4 kostki lodu, dwa spodki, termometr

1) Wyjmujemy kostki lodu z zamrażalnika i rozkładamy je po dwie na spodkach.

2) Jeden spodek stawiamy w ciepłym miejscu, na przykład na kaloryferze, drugi w lodówce.

3) Mierzymy temperaturę powietrza w lodówce i obok kaloryfera. Zapisuje wartości temperatury w tabeli.

4)  Po ok. 15 min sprawdzamy co się stało z naszymi kostkami lodu i formułujemy wnioski.

Topnienie lodu, czyli wody w stanie stałym, rozpoczyna się w momencie, gdy temperatura powietrza osiągnie 0°C. Im wyższa jest temperatura, tym szybciej lód się topi. Zmianę stanu skupienia ze stałego w ciekły nazywamy topnieniem.

WODA - STAN CIEKŁY

WODA PRZYJMUJE KSZTAŁT NACZYNIA - STAŁOŚĆ OBJĘTOŚCI

Poszukujemy z dziećmi odpowiedzi na pytanie: Czy woda ma kształt?

Potrzebne nam będzie: zabarwiona woda, miarka, naczynia różnej wielkości.

Proponujemy aby podzielić klasę na małe grupy, dostarczyć każdej z nich potrzebnych materiałów oraz wskazówek. Zadaniem nauczyciela jest obserwacja pracy oraz zadawanie pytań.

1) Wlewamy do takich samych szklanek, tą samą ilość zabarwionej wody. Czy jest w nich tyle samo płynu? (odpowiedź dzieci)

2) Przeleję wodę do innej szklanki. Czy jest w nich tyle samo płynu? (odpowiedź dzieci)

 3)  Dla sprawdzenia, przeleję wodę z powrotem do poprzedniej szklanki. Jaki jest wynik?

 

4) Sprawdźmy jak będzie wyglądał poziom wody jeśli wleję ją do wysokiej szklanki. Czy w obu szklankach nadal jest tyle samo wody? … odpowiedzi dzieci

 

5) Sprawdźmy czy coś się zmieniło

 6) A czy teraz jest tyle samo wody w obu naczyniach?

7) Po sprawdzeniu wynika że …

  

Razem z dziećmi odpowiadamy na pytanie: Czy woda ma swój kształt? I tworzymy wniosek zgodny z faktem iż, WODA PRZYJMUJE KSZTAŁT NACZYNIA.

PARA WODNA - STAN GAZOWY

SKRAPLANIE

1) Włóż czystą szklankę do zamrażarki lub lodówki i pozostaw na około 20 minut.

2) Kiedy ją wyjmiesz, pojawi się na niej cienka warstwa rosy, utworzona przez parę wodną zawartą w powietrzu, która skrapla się na zimnej szklance.

PAROWANIE

1) Umieść tą samą ilość wody w małej butelce i misce.

 

2) Pozostaw je w pokoju na jeden lub dwa dni, a następnie sprawdź co się stało..

3) W misce część wody wyparuje, ponieważ jest to większa powierzchnia niż w butelce.

Jeśli to możliwe, powtórz doświadczenie w nasłonecznionym miejscu, następnie zaciemnionym oraz w lodówce. Okaże się, że temperatura także wpływa na szybkość parowania wody z butelki.

ZAGADKA

Ubrania wysychają, ponieważ woda paruje. Ubrania schną szybciej, kiedy wiszą na sznurku w słońcu. Dlaczego rozpostarcie ubrań na sznurku sprawia, że schną one szybciej niż zwinięte w rulon? Pamiętaj, że więcej wody paruje z dużej powierzchni niż z małej.

Mamy nadzieję, że wy również lubicie doświadczenia.

Zachęcamy do takiej aktywności!

Monika i Patrycja